رازهایی درباره تمدنهای قدیمی جهان
تاریخ انتشار: ۲۹ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۵۷۹۴۴
همه ما قطعا عکس و فیلمهای اهرام ثلاثه مصر یا دیوار چین را دیده و از هنر و قدرت تمدنهای باستان به وجد آمدهایم، اما کمتر کسی، این تمدنها و دستاوردهایشان را میشناسد. در حقیقت اصطلاح تمدن به معنای سطح توسعهیافتهای است که مردم در اجتماعات و کنار هم به طور مسالمتآمیز زندگی میکنند و تمدنهای باستان بهطور خاص به اولین جوامع مستقر و باثباتی گفته میشود که مبنایی برای دولتها، ملتها و امپراتوریهای بعدی شدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بیشتربخوانید
مهلکترین محاصره نظامی تاریختمدن سومری خالق کلمههای مکتوب و تقسیم زمان
چه دورهای؟ ۴۵۰۰ تا ۱۹۰۰ سال قبل از میلاد
سومر باستان، منطقهای در بین النهرین بر فراز دشتهای سیلابی مشترک رودخانههای دجله و فرات بوده و به دلیل پرورش اولین تمدنها در تاریخ بشر مشهور است. در حدود ۵ هزار سال قبل از میلاد در این منطقه جمعیت زیادی سکونت یافتند و شروع به کشاورزی کردند. شهرهای سومری مانند اریدو، اوروک و اور دارای معابد بلند و مجموعهای از کاخها بودند. سومریان باستان همچنین به خالق کلمه مکتوب هم معروف هستند. در حدود ۵ هزار سال پیش، آنها خط میخی را اختراع کردند و روی لوحهای گلی با این خط نوشتند. سومریها همچنین در ریاضیات، نجوم و طالعبینی پیشگام بودند، آبیاری محصولات کشاورزی را ابداع و اولین مدارس را راهاندازی کردند، اولین قوانین را تدوین کردند و با تقسیم روز به ساعت، دقیقه و ثانیه، تصورات کنونی ما از زمان را شکل دادند.
تمدنهای ایرانی اولین تصفیه خانه آب جهان
چه دورهای؟ از ۲۷۰۰ سال
هر وقت از تمدنهای قدیمی صحبت میشود ناخودآگاه به یاد تمدنهای باشکوهی میافتیم که در جغرافیای ایران عزیز ظهور کردند. بهعنوان مثال کشور عزیزمان ایران مهد ﺗﻤﺪﻥ ایلام، ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮﯾﻦ ﻭ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺗﻤﺪﻥﻫﺎﯼ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ که بخش بزرگی در جنوب غربی فلات ایران را در پایان هزاره سوم قبل از میلاد در بر میگرفت. کشف سفالینههای نقاشی شده مربوط به حدود ۲۵۰۰ پیش از میلاد در شوش که متعلق به دوره تمدن ایلام بوده، بیانگر دورهای پیشرفته از طرحهای هندسی توسط مردم آن زمان است. زیگورات چغازنبیل یا معبد چغازنبیل هم که در واقع یک شهر بهجا مانده از دوره ایلامی است، یک شاهکار معماری به شمار میرود. جالب است بدانید که زیگورات دارای ناودان هم بوده تا آب باران به آن آسیب وارد نکند و تصفیه خانه چغازنبیل به عنوان اولین و کهنترین تصفیه خانه آب جهان شناخته میشود. همچنین ﺁن چه ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ آن دوران ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪﻩ، ﻧﺸﺎﻥ میدهد ایلامیﻫﺎ ﺍﺯ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺍﻗﻮﺍﻣﯽ بودند ﮐﻪ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻣﮑﺘﻮب داشته ﻭ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﺍﺩﺍﺭﯼ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞﻫﺎﯼ ﻣﮑﺘﻮﺏ ﺍﻧﺠﺎﻡ میدادهاند و اولین اثر مکتوب جهان هم متعلق به همین دوره است. داشتن سیستم حکمرانی، تبدیل خط تصویری به خط الفبایی، آشنایی با هنر مجسمهسازی و نقاشی و تکنیکهای سفالگری توسط مردمانی باهوش و دارای قریحه و ذوق هنری از آن تمدن باشکوه به یادگار مانده است.
مصر باستان اولین جراحی پزشکی
چه دورهای؟ ۳۱۰۰ تا ۳۰ سال قبل از میلاد
در ۶ هزار سال قبل از میلاد، مهاجران به سواحل نیل رسیدند. آنها خاک را کشت کردند و دهکدههایی ساختند و در حدود سال ۳۱۰۰ قبل از میلاد، این سکونتگاهها به کلان شهرهای شلوغ تبدیل شدند که تحت حاکمیت فراعنهای بودند که با اعلام قوانین، درخواست مالیات، جنگ و نظارت بر سرزمین بر مردم حکومت میکردند. مصریان هزاران سال در زمان فراعنه پیشرفت کردند و به دلیل پیشرفتهای خود در چندین زمینه شهرت یافتند. آنها به دانش گستردهای در ریاضیات، نجوم و پزشکی رسیدند و به لطف مهارتهایشان در بخیه زدن زخمها و ترمیم استخوانهای شکسته، اولین جراحی پزشکی به آنها نسبت داده میشود. در واقع این نظریه وجود دارد که شیوههای مومیایی آنها هم بر استعدادهای پزشکیشان تأثیر گذاشته است. علاوه بر این مصریان باستان نویسندگان ماهری بودند. آنها به طور مستقل سیستمی از هیروگلیف را اختراع کردند که شامل صدها کاراکتر الفبایی، هجایی و لوگوگرافی بود و آنها را روی سنگ حک کردند. مهمتر از همه، مردم مصر باستان ثابت کردند که سازندگان و مهندسان ماهری هستند. برای اثبات این قضیه کافی است نگاهی به اهرام ثلاثه در مصر یا مجسمه ابوالهول بیندازید. آن قدر این سازهها عجیب و خارقالعاده است که مردم ساخت آنها را به تنهایی ممکن نمیدانند و حتی بعضی معتقدند در ساخت این سازهها فرازمینیها به کمک مصریان باستان آمدهاند!
چین باستان سردمدار فلسفه و معماری
چه دورهای؟ ۲۰۷۰ سال قبل از میلاد تا ۲۲۰ سال پس از میلاد
دره رودخانه زرد چین یکی از قدیمیترین تمدنهای جهان را پرورش داده است. اولین سکونتگاههای کشاورزی در حدود ۵ هزار سال قبل از میلاد در آن جا پدیدار شد. چندین سلسله متوالی بر تمدن چین تسلط داشتند. در سلسله شانگ (۱۶۰۰-۱۰۴۶ قبل از میلاد)، کاتبان چینی با حروفی مینوشتند که شبیه خطهایی بود که امروزه استفاده میشود. چینیها در زمینه فلسفه هم پیشتاز بودند، در حدود ۴۰۰ سال قبل از میلاد، فیلسوفهای مشهوری مانند کنفوسیوس شروع به شکوفا شدن کردند. جدا از دستاوردهای فلسفی، صنعتگران چینی اولین ابریشم و اولین اشکال کاغذ را خلق کردند. آنها همچنین اولین قطب نماهای دریایی را ساختند. در زمینه پزشکی، طب سوزنی و طب گیاهی به یکی از مهمترین دستاوردهایشان تبدیل شد. علاوه بر این، مهندسان چینی به دلیل ساخت و اتصال اولین بخشهای یکی از چشمگیرترین دستاوردهای معماری تمام دوران یعنی دیوار بزرگ چین مشهور هستند. ساخت این سازه عظیم در اوایل قرن هفتم قبل از میلاد آغاز شد.
تمدن باستان مایا منجمهای پیشتاز
چه دورهای؟ هزار سال قبل از میلاد تا ۱۵۲۰ سال پس از میلاد
در حدود ۷ هزار سال قبل از میلاد مسیح، جوامع مرکزی آمریکایی شروع به کشت ذرت و لوبیا و ایجاد خانههایی در جنوب شرقی مکزیک، گواتمالا و بلیز و همچنین بخشهایی از هندوراس و السالوادور کردند. حدود هزار سال قبل از میلاد، این روستاها به شهرهای باستانی تمدن مایا معروف شدند. مایاها عاشق آسمان بودند. آنها رصدخانههای بزرگی ساختند و با سیستم نوشتاری پیچیدهای که شخصیتهای تصویری و آوایی را ترکیب میکرد، سوابق دقیقی از حرکت سیارهها تهیه کردند. مایاها همچنین پیشبینیهایی درباره موقعیت اجرام آسمانی انجام دادند. در واقع، درک قوم مایا از حرکات زهره، مریخ و ماه الهامبخش سیستم معروف زمانسنجی آنها بود که به تنظیم اولین تقویم منجر شد. این سیستم دارای تقویمهای به هم پیوسته پیچیدهای بود که فعالیتهای کشاورزی و آیینهای مذهبی آنها را با ترتیبات نجومی خاصی هماهنگ میکرد.
یونان باستان پایه گذاران دموکراسی امروزی
چه دورهای؟ ۱۱۰۰ سال قبل از میلاد تا ۱۴۰ سال پس از میلاد
یونان باستان اولین تمدنی نبود که در سواحل مدیترانه شکل گرفت. تقریباً در ۷ هزار سال قبل از میلاد، سکونتگاههای کشاورزی در سراسر دریای اژه ظاهر و به جوامعی از جمله مینویها و میسنیها تبدیل شد. در واقع، جامعه دومی تأثیر زیادی بر یونانیان گذاشت و باعث شد آنها اولین اشکال زبان خود را توسعه بدهند. اگرچه این شهرها دارای فرهنگهای متمایز بودند، اما زبان، مذهب و علایق نوآورانه مشترک داشتند. در حالی که شاعرانی مانند هومر و هزیود پیشگام ادبیات غرب بودند، متفکران یونانی راه را برای پزشکی مدرن، ریاضیات و علوم هموار کردند و اولین حامیان ایدههایی مانند اتمگرایی شدند. همچنین شخصیتهای یونان باستان از جمله سقراط، افلاطون و ارسطو فلسفه غرب را پرورش دادند و شاید مهمترین کار آنها این بود که پایههای دموکراسیهای امروزی را بنا نهادند.
روم باستان بزرگترین امپراتوری تاریخ
چه دورهای؟ ۷۵۰ سال قبل از میلاد تا ۴۷۰ سال پس از میلاد
اگرچه قصه روم به عنوان یک روستای ساده در امتداد سواحل تیبر در شبه جزیره ایتالیا حدود ۷۵۰ سال قبل از میلاد شروع شد، اما به یکی از بزرگترین امپراتوریهای تاریخ گسترش یافت که بخشهای عظیمی از دریای مدیترانه و فراتر از آن را در بر میگرفت. رومیها با گسترش اختیارات خود، دانش را از سراسر جهان جمع آوری و نظاممند کردند. اولین دایرة المعارفها را از فرهنگهای مختلف گردآوری و تمام دانش باستانی در باره تاریخ طبیعی، هنر و معماری را طبقهبندی کردند. اگرچه رومیها جاده، طاق و قنات را اختراع نکردند، اما آنها برای ساخت سازههای مستحکم مشهور بودند. در کنار معابد و آمفی تئاترها که به لطف نوآوریهای رومیها در بتن هنوز پابرجا هستند، ساخت و سازهای آنها گواه مهارت معماران آن دوره است.
منبع: روزنامه خراسان
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی خواندنیهامنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: تمدن های باستانی تاریخ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۵۷۹۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شناساندن حضرت حجت(عج) به جهانیان؛ اولین گام ظهور
اولین شرط انتظار؛ معرفت است تا انسان میهمان خود را نشناسد و از خصوصیات خوب او مطلع نباشد منتظر او نخواهد شد. تنها هنگامی انسان در انتظار کسی مینشیند که او را خوب بشناسد اما اگر انسان کسی را نشناسد و بداند که آن شخص خواهد آمد برایش اهمیتی نخواهد داشت و منتظر او نخواهد ماند. در مورد انتظار امام زمان (عج) هم چنین است. کسانی که آن حضرت را نمیشناسند مانند کفار و یا اهل ادیان دیگر، هرگز انتظار او را نمیکشند اما کسانی که او را میشناسند و ارزش او را میشناسند و مقام او را میدانند منتظر او میمانند.
کسانی که امام زمان را نمیشناسند اگر چه به ظاهر مسلمان باشند چنانچه در این حال بمیرند در حال جاهلیت از دنیا رفتهاند. چنانکه پیامبر اکرم(ص) فرمود: «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه؛ هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مردن جاهلیت از دنیا رفته است».
بنابراین اولین شرط انتظار، ایجاد معرفت در مورد امام زمان است و طبیعی است که هر مقدار معرفت انسان نسبت به امام زمان بیشتر باشد انسان ارزش او را بیشتر درک خواهد کرد و به عظمت او بیشتر پی خواهد برد و بیشتر تشنه وجود آن حضرت خواهد شد. در حالی که افراد جاهل و ناآگاه به ارزش آن حضرت هرگز احساس تشنگی و عطش نسبت به وجود مقدس آن حضرت نخواهند داشت و بدین جهت از زمره منتظران بیرون هستند.
البته شناخت امام زمان دو گونه است. گونه اول شناخت تاریخی وجود آن حضرت است مانند اینکه امام دوازدهم است و تاریخ ولادتش در چه سالی است و مانند آن. اما گونه دیگر شناخت امام زمان(ع)، شناخت مقام نورانیت آن حضرت است که این شناخت کار هر کسی نیست و ظرفیت و لیاقت زیادی میخواهد. و در حقیقت اصحاب خاص امام زمان(ع) کسانی هستند که آن حضرت را به مقام نورانیت شناختهاند برای آگاهی از مقام عظیم امامت رجوع به زیارت جامعه کبیره و تأمل در معانی عمیق و عجیب آن توصیه می شود. همچنین خواندن کتب معتبری که در مورد امام زمان(ع) نوشته شده است میتواند انسان را تا حدی به مقام و عظمت امام زمان(ع) آشنا سازد.
در عصر غیبت امام عصر(عج) هم طبق سفارش آن حضرت باید به مجتهد عادل جامع الشرایط که حافظ دین خداست و امور را نظام می بخشد رجوع کرد که تبعیت از چنین فردی تبعیت از امام عصر(عج) شمرده میشود. چنانکه امام عصر(عج) در یکی از توقیعات خود می فرماید: «و اما در رویدادهایی که پیش میآید، به راویان حدیث مراجعه کنید، زیرا آنها حجت بر شما هستند و من حجت خدا بر ایشان».
آن جا که رهبر معصوم وجود دارد و رهبریِ مصون از خطا و لغزش منحصر به امام است؛ از این رو پیروی کردن از مدعیان رهبری در برابر رهبری معصوم، برخلاف عقل و منطق است؛ زیرا با وجود رهبر معصوم، پیروی از رهبران غیر معصوم، به هیچ وجه قابل توجیه نیست.
حجتالاسلام علی الوندی، کارشناس مهدویت و پژوهشگر مؤسسه کلامی احیا در همدان اظهار کرد: نشانههایی در خصوص ایام قیام و ظهور در روایات بیان شده است، تطبیق دادن جنگ اسرائیل و غزه با روایات پیش از ظهور کار درستی نیست، چرا که ممکن است تا سالهای سال هم ظهور رخ ندهد و آن زمان ممکن است که جامعه نسبت به قضیه ظهور دلسرد شود، لذا باید بدانیم که ظهور باید مراحل خود را طی کند.
همانطور که مطابق با گفته رهبر انقلاب نزدیک بودن ظهور، نزدیک بودن زمانی نیست بلکه معنوی میباشد، یعنی اگر جامعه جهانی از لحاظ معنوی به آمادگی برسد، ظهور اتفاق میافتد.
پیرامون یک سری تطبیقات و گره زدن نشانهها به یکدیگر باید دقت کنید که علائم حتمی ظهور حضرت قائم(عج) ۵ علامت است نه بیشتر نه کمتر و سایر نشانهها و علامتها اگر اعتبار داشته باشند، نهایتاً علائم غیر حتمی میشوند لذا در این زمینه دقت داشته باشیم که خیل علائمی که برای ظهور بیان میشود و برخی نادانسته یا دانسته به آن دامن میزنند، علائم غیر حتمی است، ثانیاً تطبیقش بسیار کار دشوار و محتاطانهای است و به راحتی نمیشود هر پدیدهای را به روایاتی هر چند صحیح تطبیق داد که متأسفانه در عموم مذهبیها و عموم سرورانی که مطالعات تخصصی و دقیق در مباحث مهدویت ندارند، این موضوع به وفور به چشم میخورد.
بر اساس دکترین انقلاب و اندیشههای امام(ره) و مقام معظم رهبری، هدف انقلاب مهیاسازی مقدمات ظهور امام زمان(عج) است، لذا حتی اگر ناخواسته توجه مردم فلسطین به مهدویت هم نباشد، این دلگرمی مردم فلسطین به انقلاب اسلامی آنها را به سمت قضیه مهدویت هدایت میکند چرا که خمیر مایه و غایت انقلاب اسلامی، جریان مهدویت است.
اینجاست که جریانات فلسطین با مهدویت و ظهور و قیام حضرت حجت(عج) گره میخورد و این انقلاب اسلامی است که نقش گره را ایفا میکند. از آنجایی که اسرائیل دشمنی است که از نگرش و بینش صحیح نسبت به مباحث معرفتی و دین حق به دور است طبیعتاً نابودی آن زمینهسازی قوی برای ظهور خواهد بود. البته علاوه بر روایات همچنان که گفته شده در ابتدای سوره اسراء وعده نابودی یهودیان در آستانه ظهور و یا همراه با ظهور مهدی موعود داده شده است.
متأسفانه ما هنوز در بدیهیات گفتمانسازی جهانی مهدویت ماندهایم که یک هدف جهانی هم است، اولین وظیفه فضای نخبگانی ما این است، در شرایط ناآرامی جهانی و بریدن ملتها از نظام لیبرال، مهدویت را به گونهای در جهان ترویج دهند که جهانیان بدانند ما یک حضرت مهدی(عج) داریم، یعنی اولین گام برای پیشبرد قضیه مهدویت، شناساندن حضرت به مردم جهان است که اصلا بفهمند حضرت مهدی(عج) هست، او چه کسی است و چه شاخصههایی دارد؟ و بدانند ما در عصر غیبت قرار داریم و باید خودمان را برای ظهور آماده کنیم.
متأسفانه ما نتوانستیم پایهایترین مباحث مهدویت را در ذهن مردم جهان تثبیت کنیم، یعنی ابتدا باید گفتمانسازی وجود حضرت را در ذهن جهانیان تبیین کنیم، تا وقتی مردمان جهان اسم آن حضرت را میشنوند سؤال در ذهن آنها ایجاد شود که اصلاً حضرت مهدی کیست.
بر طبق آیات موجود در قرآن، تعبیری وجود دارد که میگوید دشمنان اسلام میخواهند نور دینی که خداوند روشن کرده است را خاموش کنند، اما اراده خدا بر این است که این نور به اتمام برسد، ولی دشمنان ممکن است که ازین قضیه خشنود نشوند و بخواهند سدسازی کنند؛ «یُرِیدُونَ لِیُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْکافِرُونَ»(صف، آیه۸)؛ آنان تصمیم دارند که نور خدا را با دهانهای خود خاموش کنند، در حالی که خداوند کامل کننده نور خویش است، هرچند کافران ناخشنود باشند.
این آیه شریفه نشان میدهد که قبل از ظهور نوری وجود خواهد داشت که خداوند اراده کرده تا به نقطه تاریخی خودش برسد لذا این تعبیر بدان معنا نیست که آن جورها باید به سر حد نهایی خود برسند تا ظهور اتفاق بیفتد، درست است که ممکن است ظلم و فساد در جهان گسترش یابد، اما در کنار گسترش ظلم و فساد، نوری وجود دارد که در دالان تاریخ توأم با ظلم، رو به صعود خواهد بود. به همین سبب قبل از ظهور صلاح و خیر به نقطه صفردرصدی نخواهد رسید بلکه با تفکیک دو جبهه حق و باطل، جبهه نورانیت نیز پیوسته شدت خواهد یافت.
انقلاب اسلامی در نقطهای ظهور کرد که نظریهپردازان غربی به این نتیجه رسیده بودند که دین دیگر کارایی خود را از دست داده است و بشر نمیتواند با دین به سعادت خود برسد، اما انقلاب اسلامی این نگاه را به طور کلی عوض کرد و به مردم جهان ثابت کرد که نگاه اشتباهی به آنها القا شده است.
انقلاب اسلامی همان نوری است که در در اوج ناامیدی مردم دنیا به ظهور رسید و آن دینگرایی خالی از تحریف حول محور جمهوری اسلامی به جهان تزریق شد، ناگفته نماند مقاومتها و بیداریهایی که برای مقابله با ظلم و جور به وجود میآیند، تحت تأثیر آن نوری (انقلاب اسلامی) که در وسط قرار گرفته به وجود آمدهاند و اگر نبود این تکیهگاه معرفتی و معنوی و مقاومت پویا و زنده در میدان، مقاومتی در سطح کلان در مقابله با نظام سلطه غرب شکل نمیگرفت.
لذا مهمترین وظیفهای که میتوان برای عموم مردم بیان داشت اولاً آشنایی کامل با گفتمان انقلاب اسلامی و ثانیاً صدور انقلاب اسلامی به هرکس که در توانشان هست. شاهد این هستیم مقام معظم رهبری برخی کلیدواژهها را مورد استفاده قرار میدهند مثل آتش به اختیار، جنگ روایتها، جهاد تبیین و ...؛ اینها همه ناظر به این موضوع میتواند تعریف خاص داشته باشد و وظیفه خاصی را به دوش رهروان قرار بدهد.
منبع: ایکنا (خبرگزاری بینالمللی قرآن)